Prace legislacyjne - dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady dotycząca norm jakości środowiska w dziedzinie polityki wodnej oraz zmieniająca dyrektywę 2000/60/WE
W roku 2001, Komisja Europejska przyjęła, jako część Ramowej Dyrektywy Wodnej, listę 41 substancji zanieczyszczających środowisko wodne, w tym 33 "substancje priorytetowe" I osiem innych zanieczyszczeń uznanych za potencjalnie szkodliwe dla środowiska wodnego. W grupie 33 substancji priorytetowych jest podgrupa priorytetowych substancji niebezpiecznych, które muszą być wyeliminowane przez raje członkowskie w ciągu 20 lat.
Lipiec 2006
Komisja Europejska przedstawiła propozycję wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie norm jakości środowiska w dziedzinie polityki wodnej oraz zmieniającej dyrektywę 2000/60/WE. Regulacja ta ma m.in. określić normy środowiskowe dla 33 substancji priorytetowych we wszystkich częściach wód i być niejako dopełnieniem wymogów określonych w RDW. Trzynaście z 33 substancji sklasyfikowano jako priorytetowe substancje niebezpieczne, które mają być szczególnie ograniczane. Zgodnie z RDW, emisje tych substancji mają być wyeliminowane w ciągu 20 lat. Po rozważeniu, Komisja odrzuciła propozycję podobnego sklasyfikowania dalszych 13 substancji z tej listy, w tym kilku pestycydów i substancji chemicznych stosowanych w przemyśle.
Styczeń 2007
W ramach debaty parlamentarnej, w styczniu 2007 Sprawozdawca Parlamentu Europejskiego zaproponował jedynie nieznaczne zmiany w stosunku do wersji przedstawionej przez Komisję w 2006 w roku. Poparcie uzyskała propozycja klasyfikacji substancji priorytetowych, ale ze wskazaniem, że kolejna grupa ośmiu zanieczyszczeń, objętych obecnie regulacjami w UE, powinna być sklasyfikowana jako priorytetowe substancje niebezpieczne, zgodnie z RDW i podlegać zapisom o 20-letnim okresie ich eliminacji. Do tej grupy zanieczyszczeń zaliczono m. in. chlorowane rozpuszczalniki - trójchloroetylen i perchloroetylen. Przyjęto też decyzję Komisji, aby nie proponować wprowadzenia dodatkowej, ogólnoeuropejskiej kontroli emisji tych 33 substancji, wskazując, że tego typu decyzje powinny pozostać w gestii poszczególnych krajów członkowskich.
W innych poprawkach, które były następnie przedmiotem debaty parlamentarnej, wskazano na kwestie ograniczenia uwzględniania podstawowych, naturalnych stężeń zanieczyszczeń przy ocenie jakości wód oraz potrzebę oceny poziomu zanieczyszczeń w portach.
Materiały źródłowe:
Biuletyn ENDS Europe DAILY, numer 2240, 15 styczeń 2007
Pełny tekst raportu sprawozdawcy Parlamentu Europejskiego ze tycznia 2007 dostępny na stronie:
http://www.europarl.europa.eu/meetdocs/2004_2009/documents/pr/631/631233/631233en.pdf
Marzec 2007
Trwająca obecnie debata nad proponowaną dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie norm jakości środowiska w dziedzinie polityki wodnej oraz zmieniającej dyrektywę 2000/60/WE, określającą standardy jakości środowiska dla listy priorytetowych zanieczyszczeń wody wskazuje na różnice poglądów między rządami krajów członkowskich i Parlamentem Europejskim. Kraje członkowskie zmierzają raczej do złagodzenia kluczowych zapisów proponowanego prawa, natomiast Parlament Europejski zmierza w kierunku poszerzenia wykazu substancji objętych tymi przepisami.
Kompromisowa wersja dokumentu, przygotowana przez prezydencję niemiecką UE po debacie parlamentarnej w styczniu 2007 utrzymuje standardy jakości zaproponowane przez Komisję. Kilka krajów członkowskich zbiega jednak o to, aby przekształcić te proponowane zapisy na mniej wiążące ‘wartości referencyjne’. Złagodzono natomiast wymogi dotyczące zapobiegania wzrostowi zanieczyszczenia osadów, flory i fauny do zapisu o zapobieganiu ‘znacznemu wzrostowi’. Również zapisy wymagające od administracji desygnowania stref przejściowych tam, gdzie zanieczyszczenia przekroczyły limity UE mają teraz charakter opcjonalny. Usunięto również towarzyszący zapis dotyczący wydawania pozwoleń dla przemysłu tak, aby minimalizować wielkość tych stref przejściowych.
Komitet środowiskowy Parlamentu Europejskiego kontynuuje debatę; do poprawek zaproponowanych w styczniu przez Sprawozdawcę (patrz powyżej) zgłoszono prawie 200 kolejnych. Obejmują one poszerzenie listy substancji priorytetowych o dodatki o paliw (ETBE, MTBE), niektóre pestycydy, związki chelatujące (EDTA, DTPA), wybrane ftalany, bisfenol-A, bromowane opóźniacze spalania (TBBPA) i niektóre preparaty farmaceutyczne. Inne poprawki zmierzają do przeklasyfikowania niektórych substancji do grupy priorytetowych substancji niebezpiecznych, do których stosują się wymogi o ich wyeliminowaniu zgodnie z zapisami RDW.
Materiały źródłowe:
Biuletyn ENDS Europe DAILY, numer 2273, 01 marzec 2007
Rejestr publiczny dokumentów Rady Unii Europejskiej. Propozycja dyrektywy, wersja z lutego 2007, dostępna na stronie: http://register.consilium.europa.eu/pdf/en/07/st05/st05408-re01.en07.pdf
Maj 2007
Parlament Europejski przyjął w pierwszym czytaniu projekt dotyczący ochrony wód przed zanieczyszczeniem, do którego zaproponował poprawki obejmujące m.in. poszerzenie istniejącej listy zanieczyszczeń z 41 substancji proponowanych przez Komisję Europejską o 28 innych substancji, z czego 22 uznał za priorytetowe substancje niebezpieczne. Posłowie wyrazili oczekiwanie, że Komisja Europejska upewni się, czy te dodatkowe substancje powinny zostać zaliczone do priorytetowych substancji niebezpiecznych. To wymagałoby ich całkowitego wyeliminowania przez kraje członkowskie do roku 2015.
Zgodnie z tymi poprawkami Parlamentu, będzie 61 substancji priorytetowych, w tym 45 priorytetowych substancji niebezpiecznych.
Parlament nalega także, aby Komisja przedstawiła do roku 2015 raport na temat wdrożenia RDW i proponuje wprowadzenie bardziej rygorystycznych zapisów, jeśli postęp okaże się niezadowalający. Posłowie oczekują, że KE przeprowadzi ocenę spójności i skuteczności wspólnotowych aktów prawnych, które mogą mieć bezpośredni lub pośredni wpływ na jakość wód.
Na terenach w pobliżu źródeł znacznego zanieczyszczenia proponowana dyrektywa pozwala na ustanowienie „przejściowych obszarów przekroczenia” i stopniowe ograniczanie zanieczyszczeń. Parlament proponuje, aby kraje członkowskie ograniczały zasięg tych obszarów, tak aby w pełni osiągnąć zalecane normy jakości wód najpóźniej w 2018 roku.
Materiały źródłowe:
Informacja prasowa Parlamentu Europejskiego: Ochrona czystości wód powierzchniowych, 22/05/2007 dostępna na stronie:
http://www.europarl.europa.eu/news/expert/infopress_page/064-6850-141-05-21-911-20070516IPR06752-21-05-2007-2007-false/default_pl.htm
Euractiv, 23/05/2007. Parliament wants less chemicals in water.
Czerwiec 2007
Na ostatnim posiedzeniu Rady (ministrów środowiska) pod prezydencją niemiecką ponownie dyskutowano propozycje dyrektywy. Dyskusje w Radzie (ministrów środowiska) dotyczyły głównie norm środowiskowych dla wód powierzchniowych w odniesieniu do pestycydów, metali ciężkich i kilku innych substancji, zwłaszcza niebezpiecznych substancji priorytetowych. Ostatecznie Rada nie przyjęła proponowanego przez Parlament Europejski zwiększenia liczby substancji priorytetowych o kolejne 28 substancji.
W proponowanym, kompromisowym tekście dyrektywy wprowadzone są zapisy o pewnej elastyczności dla krajów członkowskich, dotyczące dotrzymania standardów, przez wprowadzenie limitów stężeń zanieczyszczeń w osadach i organizmach wodnych, a nie w samej wodzie. Byłoby to jednak możliwe jedynie w sytuacji, gdyby limity takie gwarantowały ‘przynajmniej taki sam stopień ochrony’, co normy określone dla wody.
Ministrowie byli też przeciwni długofalowemu wymogowi redukowania zanieczyszczeń w ‘strefach mieszania’. Są to obszary, w których źródła zanieczyszczeń wnikają do odbiorników wodnych, i do których nie miałyby zastosowania wspomniane normy. Parlament Europejski proponował, aby takie obszary całkowicie wyeliminować i osiągnąć pełne wdrożenie norm jakości wody do roku 2018.
Rozczarowanie stanowiskiem Rady wyraziła największa europejska federacja organizacji środowiskowych, Europejskie Biuro Środowiskowe (the European Environment Bureau), twierdząc, że stwarza to sytuację, w której kraje członkowskie będą mogły twierdzić, że wody osiągnęły wymagany zgodnie z RDW ‘dobry stan chemiczny’, podczas gdy naprawdę mogą być znacznie zanieczyszczone. Zachęciła też Parlament do utrzymania swego stanowiska w drugim czytaniu.
Materiały źródłowe:
Informacja prasowa Rady Unii Europejskiej. Dostępna na stronie:
http://www.consilium.europa.eu/ueDocs/cms_Data/docs/pressData/en/envir/95033.pdf
Euractiv, 29/06/2007: Council opposes Parliament on water and mercury.
Biuletyn ENDS Europe DAILY, numer 2347, 25 czerwiec 2007
Informacja prasowa Europejskiego Biura Środowiskowego EEB (EU ministers muddy waters on priority pollutants), Bruksela, Luxemburg, 28/06/2007.