- Written by Paweł Pistelok
- Category: przeczyce
- Hits: 92209
Rzeki
Zarząd Zlewni Przemszy w Przeczycach ma w eksploatacji następujące rzeki:
- rzeka Przemsza -86 km
- rzeka Biała Przemsza -66 km
- rzeka Brynica -54 km
- rzeka Rawa -7 km
Rzeka Przemsza posiada źródła w okolicach Bzewa (pow. Zawiercie) na wys. 350 m n.p.m., ujście do rzeki Wisły na wys. 230 m n.p.m. w okolicach Oświęcimia. Powierzchnia zlewni przy ujściu do Wisły wynosi około 2200 km2.
Nad rzeką Przemszą w XV i XVI w. wybudowano zamki obronne w Siewierzu i Będzinie mające za zadanie chronić ziemie przed najazdem z ziem śląskich, które były pod panowaniem królów czeskich i austriackich.
W XIX w. zaczął się rozwijać przemysł i rzeka Przemsza pełniła rolę traktu komunikacyjnego. Spławiano nią węgiel i wyroby hutnicze w kierunku Krakowa. Odbywało się to za pomocą tratw, które z powrotem ciągnęły konie idące brzegiem po obu stronach rzeki.
Obecnie rzeka Przemsza zasila swoimi wodami ujęcie wody wodociągowej w Będzinie oraz ujęcia wody przemysłowej dla hut Bankowa, Cedlera i elektrowni Łagisza.
W ostatnich latach uległa dość dużej poprawie jakość wody w rzece oraz jej dopływach - Białej Przemszy i Brynicy.
- Written by Paweł Pistelok
- Category: przeczyce
- Hits: 48556
W dniu 25.08.2005 r. miało miejsce uroczyste przekazanie zbiornika Kuźnica Warężyńska do próbnego piętrzenia.
Podstawowe dane:
powierzchnia 560 ha, normalny poziom piętrzenia wody 264,00 m npm, maksymalna głębokość ok. 23 m, obwód zbiornika ok. 13 km.
ZBIORNIK WODNY
Zbiornik przeciwpowodziowy Kuźnica Warężyńska utworzony został w wyrobisku byłej kopalni piasku. Dokonana została w ten sposób rekultywacja terenu zdegradowanego ponad trzydziestoletnią działalnością kopalni, a krajobraz został wzbogacony o dodatkowe walory przyrodnicze i rekreacyjno turystyczne. Dotychczas istniejące nieregularne, strome stoki wyrobiska zostały wyprofilowane i ubezpieczone tak, aby mogły stanowić trwałą i bezpieczną linię brzegową nowego zbiornika wodnego.
GOSPODAROWANIE WODĄ
Włączając zbiornik Kuźnica Warężyńska do systemu zbiorników Przeczyce i Pogoria III, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach stworzył zespół zbiorników retencyjnych zlewni Czarnej Przemszy, umożliwiający prowadzenie w niej zintegrowanej gospodarki wodnej, zarówno w okresach powodziowych jak również w czasie niedoborów wody w zlewni poniżej zbiorników.
OBIEKTY ZBIORNIKA
Do regulacji przepływów i prowadzenia kontrolowanej gospodarki wodnej w zbiorniku Kuźnica Warężyńska, w zaporze czołowej wykonano:
- trzyprzęsłowy jaz o światłach 3 × 3 m, zamykany klapami, służący do przepuszczania wód powodziowych,
- rurociągi o przekroju 2×_100 cm, łączące zbiornik Kuźnica Warężyńska ze zbiornikiem Pogoria III, służące do uzupełniającego przerzutu wody w przypadkach zwiększonego jej zapotrzebowania przez użytkowników,
- kanał zrzutowy odprowadzający wodę z jazu do Czarnej Przemszy,
- nowy most i modernizację drogi w miejscowości Marianki.
ZAPLECZE EKSPLOATACYJNE
Zarządzanie obiektami zbiornika i jego eksploatację prowadzą specjaliści zatrudnieni w specjalnie wybudowanych w tym celu obiektach administracyjnych zbiornika wyposażonych w sprzęt techniczny, komputery, łączność, niezbędne materiały itp.
POMPOWNIA W DOLNYM STANOWISKU ZAPORY
Likwidacja utrzymywanego w czasie wydobywania piasku leja depresyjnego przywraca pierwotny poziom wód gruntowych. Jednocześnie przegrodzenie doliny wyrobiska zaporą czołową spowodowało odcięcie jej dolnego stanowiska i konieczność odbioru wód opadowych i filtracyjnych z tego terenu. W tym celu wybudowana została pompownia ze zbiornikiem wyrównawczym.
ZASILANIE ZBIORNIKA WODĄ
Zbiornik zasilają wody, głównie wezbraniowe, rzek Czarnej Przemszy i Trzebyczki, których wprowadzenie do zbiornika
następuje po efektownych kamiennych kaskadach, zapewniających dodatkowe napowietrzenie wody. Przy regulacjach
tych rzek uwzględniono konieczność zachowania przepływu biologicznego i poziomu wody w starych korytach tych rzek. W tym celu w miejscach zrzutu wody z koryt Czarnej Przemszy i Trzebyczki do zbiornika wybudowano budowle rozrządowe z możliwością regulacji rozdziału przepływu.
EKOLOGIA I REKREACJA
Wysoka jakość wód zasilających zbiornik zapewnia możliwość hodowli ryb, w tym również szlachetnych łososiowatych, stanowiących niemałą atrakcję dla wędkarzy. Dzięki uporządkowaniu terenu, zazielenieniu bezpośredniego otoczenia zbiornika i urządzeniu wokół niego dróg, miłośnicy wypoczynku, tak bie
rnego jak i czynnego, zyskują możliwość rekreacji na łonie przyrody.
TURYSTYKA
Południową stroną zbiornika Kuźnica Warężyńska przebiega jeden z licznych w tym regionie szlaków turystycznych. W promieniu niespełna 20 km leży Pustynia Błędowska, Park Krajobrazowy Orlich Gniazd oraz Szlak Warowni Jurajskich. W bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się liczne kompleksy leśne oraz użytki ekologiczne - zbiorniki Pogoria I i II - oazy życia licznych gatunków ptactwa i zwierząt.
